آیا سهراب واقعا به دست رستم کشته شد؟/ روایت یک حماسه نامعمول
تاریخ انتشار: ۲ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۴۸۵۰۵
به گزارش خبرنگار مهر، نمایش «وِرا نام تهمینه سهراب کرد» به کارگردانی حسین تفنگدار این روزها در تالار سایه مجموعه تئاترشهر روی صحنه است. این اثر نمایشی بر پایه یکی از تراژیکترین داستانهای شاهنامه یعنی کشته شدن سهراب به دست پدر خود رستم در میدان جنگ، شکل گرفته است و علاوه بر اقتباسی از این متن کهن پارسی، روایت دیگری را از این واقعه و از زبان شاهدی که خود در میدان جنگ بوده و واقعه را از نزدیک دیده است، بازسازی میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
الهام باقری نویسنده، پژوهشگر و استاد ادبیات فارسی یادداشتی درباره این نمایش نوشته است که در ادامه میخوانید:
«آرش، اژدهاک، مرگ یزدگرد، و اینک ... ورا نام تهمینه سهراب کرد ...
پیش از نمایش حسین تفنگدار همواره با خود در رفتار تهمینه و سهراب و رستمِ «غمنامه رستم و سهراب» شاهنامهی فردوسی در عجب بودم که هر کدام خرق عادتی فرای حماسههای اخلاقی و آدابدان ایرانی انجام دادهاند. بخشی که نه انسان امروزی که خود فردوسی نیز از این داستان و جوانکشیِ رستماش اندوهناک است و در فلسفهبافیِ آغازینِ داستان، تردید دارد افتادن نارسیدهترنج به سبب وزیدن تندباد از داد است یا بیداد و در این جوانکشی چندین بیت و توجیه دارد؛ حتا پس از کشته شدن سهراب و به دخمه سپردن پیکر بیجانش با دستان خود رستم، معترف است که دلنازکان از پسرکشیِ رستم بهخشم میآیند.
به نظرم همین یک بیت، مسیر ذهن نمایشنامهنویس «ورا نام تهمینه سهراب کرد» را به سویی بردهاست که پیام نمایش برای بیننده «پر آب چشمِ» آن، با برداشتی از نانوشتههای فردوسی - بههر دلیل خواسته یا نخواسته نمایشنامهنویس- به آن چیزی تغییر یابد، که بیگمان دراماتیکتر است و برخلاف توجیه فردوسی و سپردن هر اتفاقی را به دست قضا و قدر و آگاه نبودن بشر از راز گیتی، آن را زاده سنتهای موهوم و اندیشههای پلید پس پشت هر جنگ و دشمنی بداند. همانگونه که با خواندن نمایشنامه «مرگ یزدگرد» بهرام بیضایی و اختصاص دادن یک صفحه کامل از آغاز کتاب به یک جمله تاریخی در مورد زندگی یزدگرد سوم و گذاشتن علامت تعجب جلوی واژه «تاریخ» ذهن مخاطب را به آن سو میبرد که: تاریخ را فاتحان نوشتهاند! و این پرسش که اگر نقال داستان، سهراب یا تهمینه بود، داستان به چه رنگی میآمیخت؟
با آگاهی از این موضوع که رستم شاهنامه، شخصیتی ملی و متعلق به تمام ملت ایران است، همچنین دخالت فردوسی در برخی داستانها نسبت به «نامه دهقان» و «نامه باستان» و «خداینامک» و ایجاد برخی تغییرات که در داستان ضحاک مشهودتر است، مقدمه را تمام میکنم و به نمایش حسین تفنگدار میپردازم که این روزها در سالن «سایه» تئاتر شهر روی صحنه است...
دختر ملازم گردآفرید، رستم، سهراب، تهمینه و یک نقال زنِ خنیاگر، همگی راویان این نمایش هستند. فرشته شمس که بیتهایی از شاهنامه را فراخور صحنه به آواز میخواند،و تماشاگر را بین نمایش و شاهنامه به رفت و برگشت مفهومی- ذهنی وامیدارد تا حتا اگر شاهنامه را نخوانده باشد، بداند و بشنود آنچه میبیند، از روایت خطیِ داستان دور نیست.
تعدد راویان دیگر - چونان «مرگ یزدگرد» چونان «راشومون» - و شنیدن و دیدنِ ناگفتهها یا مکملهایی از آن داستان شاهنامه، مواجههای دیگر است برای تماشاگر شگفتزده که با همذاتپنداری همراه میشود. دخترک ملازم گردآفرید (با بازیِ میترا شجاعی) که کشته به دست رستم است - و ما هرگز ناماش را نمیفهمیم - نماینده فرودستی است که کشته میشود، اما این بار صدایش را بلند میکند و فریاد میزند. با آنکه رستم میخواهد او را خفه کند، اما تماشاچی او را میشنود.
رستم (با بازی دانیال تفرشی) که با سیمرغ همداستان است و بخشی از ناگفتههای داستان را واگو میکند که کشته بهدست او نه سهراب، که سهراب دروغین است؛ اما او برای حفظ ایران و پادشاهی حاضر است جوان را بکشد و او را در دخمه با اشک بگذارد، تا همچنان پشتیبان تخت و کلاه و خاک ایران و نیکنام تاریخ بماند.
سهراب (با بازی سید محسن میرهاشمی) که در سر شور جوانی دارد و مرتب در حال توطئه کردن است؛ یک بار با افراسیاب، یک بار با رستم، یک بار با گردآفرید نیرنگ میبازد اما او نیز بازنده است. او نه کشته که فراریِ داستان میشود و گردآفرید را با فرزندی در شکم رها میکند.
اما تهمینه (با بازی درخشان مهتاب باجلان) که روایتی از آیین زنانهاش میگوید و راستگوی نمایش است. خواست او است که همه این تراژدی را شکل میدهد: از دلدادگیاش به رستم و از او صاحب فرزند شدنش تا تبدیل شدن از دختر پادشاه به رختشور و رنج فرزند را به خون جگر بزرگ کردن. اما بزرگترین رنجش رفتن سهراب با آرزوی کشوردار شدن و هرگز برنگشتن او، و او تهمینهای که همچنان چشمبهراه اوست.
دستور زبان نمایشنامه «ورا نام تهمینه سهراب کرد» نیز به لحن حماسیِ داستان اصلی بسیار نزدیک است و من در تماشای کل نمایش، باز هم با دستور بیضایی در «مرگ یزدگرد» و «آرش» روبهرو بودم.
باید با تصویر دیگرگونه رستم و سهراب از آنچه پیشتر خواندهام - با آن گریم اغراقآمیز برای ایجاد دلهره و ترس و انتخاب بازیگر سهراب که نخست عجیب میآمد - توی ذوقام میخورد؛ اما در پایان، دوستترشان داشتم. سهراب با سری تاس و اندامی ریزه نه به آن میمانست که در شاهنامه انتظار داریم: فرزند تهمینه بلندبالا و یل نامدار ایران رستم؛ اما یار خوبی بود تا باور کنم واقعیتر از تصویر فردوسی است. او پسری است جویای نام با اندیشههای براندازی.
بازیها نیز شگفتانگیز است. آنچه ندیم گردآفرید در نقش خود، سهراب و گردآفرید و گهگاه رستم بازی میکند، با نیمی از صورت زن و نیمی دیگر مرد، و تغییر صدا میان زن و مرد و حرکتهای بهجا و اثرگذار نشان از توانمندی بازیگر دارد و البته تهمینه که چنان باورپذیر بازی میکند و رنگ رنگ و احساس احساس برای نقشآفرینی شکل میگیرد، که انگار در نقش زن کنونِ ایران فرو رفته و قد راست کردهاست. زنی با تمام احساسات زنانه اما مستقلرای و مستقلرفتار که میخواهد، تصمیم میگیرد اما مانند اغلب زنان صاحب رای و اندیشه متفاوت، طرد میشود.
اذعان میکنم که زنان نمایش در این روایت زنانه از غمنامه رستم و سهراب، بر من بیشترین تأثیر را گذاشتند و این حماسه نامعمول را با بازیهای فرامعمول خود چنان قدرتی بخشیدند که بههمریزنده کاخ ذهنی من از داستان شاهنامه شد.
من با نمایش «ورا نام تهمینه سهراب کرد» زندگی را دوباره مرور کردم و زندگی کردم.»
نمایش «وِرا نام تهمینه سهراب کرد» به نویسندگی و کارگردانی حسین تفنگدار و تهیهکنندگی محسن کبیرنژاد از هفتم آذر ماه در سالن سایه تئاتر شهر، روی صحنه رفته است و تا 10 دی ماه ساعت 18 روی صحنه خواهد بود.
این نمایش پیش از این در هجدهمین جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی سال ۱۳۹۶، کلن آلمان سال ۱۳۹۷ و لاهه هلند سال ۱۳۹۸ اجرا داشته است.
بازیگران این اثر نمایشی (به ترتیب ورود به صحنه) میترا شجاعی، دانیال تفرشی، محسن میرهاشمی و مهتاب باجلان هستند.
در خلاصه روایت این نمایش آمده است: «زنی از خاک بیرون میآید و مدعی میشود داستان کشته شدن سهراب به دست رستم آنگونه که تاکنون خوانده و شنیدهایم، نیست. او که اسرار آن روز شوم را بهتر از هرکسی میداند، اینک از جانب روح گردآفرید موظف شده تا پرده از آن راز بزرگ بردارد ...»
کد خبر 5973092 آروین موذن زادهمنبع: مهر
کلیدواژه: تالار سایه تئاتر ایران یادداشت رستم و سهراب هفدهمین جشنواره سینماحقیقت جشنواره سینماحقیقت تئاتر ایران فیلم مستند هنرمندان تئاتر موسیقی ایرانی سینمای مستند نوفل لوشاتو کارگردان تئاتر شب یلدا درگذشت چهره ها حضور هنر ایران در جهان فیلم کوتاه آمار فروش فیلم مرگ یزدگرد روی صحنه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۴۸۵۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیا زالو واقعا میتواند درمان کننده باشد؟
به گزارش گروه اجتماعی ایسکانیوز، بشر قرن بیست و یکم بیش از هر زمان دیگری در تاریخ به دنبال ارتقاء سطح کیفیت زیست فردی و اجتماعیست. سطح رفاه ارتقاء یافته و همین امر علیرغم تمامی مواهبش دارای مشکلاتی جدی نیز هست. امروزه دخالت بیمار در نوع انتخاب روش درمان و مصرف دارو به معضلی تبدیل شده که خسارات جبرانناپذیری به همراه دارد. از عملهای زیبایی گرفته تا درمانهای متنوع و مختلف سنتی و طب گیاهی آنقدر در این روزها شایع شده که لزوم شناخت و آگاهی از شرایط درمانی یا برعکس، آسیبرسان بسیاری از این روشها بیش از پیش نمود یافته است. از اینرو در شمارههایی سریالی به اطلاعرسانی در خصوص پرکاربردترین روشهای درمانی از این دست خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: عرضه زالوی تاییدشده در داروخانههاتقریبا همه با «زالو درمانی» آشنا هستیم و بسیار در این مورد شنیدهایم یا خود نیز این روش درمانی را امتحان کردهایم. اصولا آیا زالو درمانی، درمان است؟ آیا مورد تایید علم روز پزشکی است؟ عوارض دارد یا خیر؟
این روزها خبرهایی مبنی بر انتقال بیماریهایی نظیر هپاتیت و ایدز از طریق زالو درمانی شایع شده است. اهمیت این موضوع ما را بر آن داشت تا در این خصوص با دکتر مریم مقیمی متخصص طب سنتی گفتوگو کنیم که در ادامه میخوانید:
در آغاز گفتوگو درباره مبنای علمی زالودرمانی و این که در علم پزشکی چه قدر مورد تایید است، بفرمایید؟اکثر کشورهای دنیا از زالودرمانی استفاده میکنند. اگر کسی بخواهد مطمئن شود، کلمه leech therapy را سایتهای معتبر پزشکی مثل google scholar و pubmed جستجو کند، میبیند که چه قدر مقالات در طب رایج در زمینه زالو درمانی در بسیاری از کشورهای دنیا نوشته شده است.
تاثیرات زالو درمانی در مکانیسم بدن چگونه است؟زالو مواد زائد در خون را میمکد. همچنین در بزاق زالو موادی وجود دارد که تا مدتی در بدن میماند و مانع از لخته شدن خون میشود. در کشورهای دیگر بیشتر در پیوندهای پوستی و جراحیها از زالودرمانی استفاده میشود تا مانع لخته شدن خون شود و عمل پیوند به درستی صورت بگیرد. در طب سنتی ایرانی علاوه بر موارد بالا، در موارد دیگری هم از زالودرمانی استفاده میشود. یکی از این موارد خارج کردن مواد زائد از یک موضع است. برای مثال کسی که جوش صورت دارد بعد از پاکسازی کلی بدن و استفاده از داروهای خوراکی ممکن است در موضعهایی از صورت هنوز جوش باقی مانده باشد، روی آن مواضع زالو میگذاریم، تا زالو آن موضع را از مواد زائد پاک کند. البته مریض باید شرایط لازم مانند نداشتن کمخونی و توانایی انجام آن را داشته باشد.
در بسیاری از موارد مریض با علامت سردرد به ما مراجعه میکند در اینجا درمان ما فقط زالو درمانی نیست. یعنی اول پاکسازی کلی بدن انجام میدهیم تا مواد زائد به طور کامل از بدن پاک شود. سپس برای فردی که سردرد دارد پشت گوشاش زالو میگذاریم تا زالو مواد زائدی که در پاکسازی کلی از بدن خارج نشده است از موضع سر خارج کند. زالو معمولا تا شعاع ۲۰ سانتی خود را پاکسازی میکند. بنابراین برای پاکسازی موضعای از زالو استفاده میکنیم. خیلیها فکر میکنند بسیاری از بیماریها فقط با زالو درمانی، درمان میشود. اما این گونه نیست قبل از زالو درمانی یک پاکسازی قوی به طور معمول لازم است بعد زالو را روی آن موضع قرار میدهیم تا اگر مادهای باقی مانده باشد آن موضع پاکسازی شود.
درباره بیماریهای دیگری که میتوان از زالو درمانی برای آنها استفاده کرد توضیح دهید؟برای انواع مختلف بیماریهای پوستی، سردردها، مشکلات چشمی، دیابت یا کسانی که مشکل عروقی دارند معمولا بعد از پاکسازی کلی، از زالو درمانی استفاده میکنیم. برای مثال فردی که در اثر دیابت چشماش دچار مشکل شده بعد از پاکسازی کلی و کنترل دیابت، زالودرمانی هم میتوانیم در ناحیه چشماش انجام دهیم.
زالودرمانی قدم اول و تنها قدم ما برای درمان نیست. کارهای مختلفی انجام میدهیم که یکی از آنها زالو درمانی است.
کسانی که در قسمتهای مختلف بدنشان مشکل عروقی دارند. برای مثال کسانی که زخم پای دیابتی دارند. برای این افراد در ابتدا قند را کنترل میکنیم، پاکسازی کامل را انجام میدهیم زخم را اگر بافت مرده داشته باشد حتما بافت مرده باید خارج شود. یک زخم تمیز را علاو بر این که درمانهای موضعی انجام میدهیم برای خون رسانی بهتر زالو درمانی هم انجام میدهیم. چرا که یکی از مشکلاتی که در دیابت داریم عدم خون رسانی خوب است. همانطور که قبلا هم گفتم زالودرمانی قدم اول و تنها قدم ما برای درمان نیست. کارهای مختلفی انجام میدهیم که یکی از آنها زالو درمانی است. خیلی وقتها در گرفتگیهای عروق قلبی و بیمارهای قلبی مریض اول باید به پزشک متخصص قلب مراجعه کند تا موارد اورژانسی رد شود. اگر دکتر قلب داروهاش را داد بیمار داروهای پزشک قلباش را مصرف میکند. افرادی که گرفتگی عروق دارند میتوانیم در کنار طب رایج، زالو درمانی هم روی قفسه سینه برای آنها انجام دهیم تا کمک کند خون رسانی عروق بیشتر شود و مشکل گرفتگی عروق حل شود.
چه کسانی نمیتوانند از زالو درمانی استفاده کنند؟بستگی به شرایط بیمار دارد. برای کسانی که به شدت از زالو میترسند زالو درمانی را توصیه نمیکنیم، حتی اگر برای او مفید باشد. به خاطر وحشتی که دارد ممکن است زالو برایش مضر هم باشد. ما قوَت را با توجه به شرایط مزاج و نبض مریض میسنجیم کسی که نیرو و توانایی خوبی داشته باشد و کمخونی نداشته باشد معمولا میتواند از زالو درمانی استفاده کند.
اهمیت سن افراد در زالودرمانی چیست؟سن افراد مهم است. برای مثال برای نوزادان معمولا زالو درمانی انجام نمیدهیم یا در افرادی که خیلی پیر هستند و در اثر کهولت سن بسیار کم توان باشند ممکن است نتوانیم از زالو درمانی استفاده کنیم. بنابراین در این افراد، معمولا از راههای درمانی دیگر استفاده میکنیم بنابراین اگر لازم باشد و فرد توانایی انجام آن را داشته باشد زالو درمانی را انجام میدهیم .در بچههای ۲سال به بالا اگر ضرورت داشته باشد انجام میدهیم.
برای کسانی که به شدت از زالو میترسند زالو درمانی را توصیه نمیکنیم، حتی اگر برای او مفید باشد. به خاطر وحشتی که دارد ممکن است زالو برایش مضر هم باشد.
افراد مسنی که مشکلات واریس دارند زالو درمانی مفید است؟ زالو درمانی یکی از راههای درمان واریس است. منتها در قدم اول پاکسازی کلی انجام میدهیم. بعد مریض ۱۰ یا ۲۰ روز داروهاش را که استفاده کرد زالو درمانی را شروع میکنیم. در سنین بالا بستگی به قوت مریض و تشخیص پزشک دارد. اگر مریض کم خونی دارد یا قوت لازم را ندارد. معمولا برای این افراد زالو درمانی انجام نمیدهیم سعی میکنیم ازدرمانهای دیگری استفاده کنیم.
زالو درمانی اگر در مراکز پزشکی معتبر انجام شود، هر زالو برای یک نفر استفاده میشود. بعد از اینکه زالو خون را مکید و کارش تمام شد جلوی چشم بیمار از بین می رود. این گونه نیست که زالو نگهداری شود و برای کس دیگری استفاده شود. در صورتی باعث انتقال بیماریهای خونی میشود که یک زالو برای چند نفر استفاده شود. این موضوع ممکن است در مراکزی که معتبر نیستند و افرادی که تحصیلات لازم را ندارند یا اطلاعات نداشته باشند یا صرف مسائل مالی بیایند یک زالو را برای چند نفر استفاده کنند، باعث انتقال بیماری شود.
منبع: ایسنا
انتهای پیام/
کد خبر: 1229007 برچسبها طب سنتی